“In the far distance a helicopter skimmed down between the roofs, hovered for an instant like a bluebottle, and darted away again with a curving flight. It was the police patrol, snooping into people’s windows.”
(George Orwell, 1949, p. 4)
In zijn boek ‘1984’ beschrijft George Orwell de dystopische situatie van een wereld zonder privacy. Waar de mensen van een stad worden gadegeslagen door rondvliegende helikopters (Orwell, 1949). Hoewel dit in 1984 niet gebeurde, gebeurt het nu wel; Big Brother houd je in de gaten, welkom in 2021, welkom in de Slimme Stad. In hun artikel over het verwachte gebruik van drones binnen Slimme Steden, waarschuwen Edwin Vattapparamban en zijn co-schrijvers ons voor de technologische en maatschappelijke problemen die dit met zich mee zou kunnen brengen (2016). Ze voorspellen dat drones om veiligheidsredenen in een stad zullen worden gebruikt, maar de drones zelf zijn niet veilig en heel gemakkelijk te hacken. De stad Utrecht, een stad die in hoog tempo Slim aan het worden is, negeerde deze waarschuwing en besloot om vanwege veiligheidsredenen drones in te zetten (AD, 2020). Dat Utrecht in hoog tempo een Slimme Stad aan het worden is, is duidelijk. Maar wat is nu eigenlijk een slimme stad? In dit artikel behandel ik de verschillende definities van de Slimme Stad en leg hierbij uit waarom sommige wenselijker zijn dan anderen.
Het belang van de definitie die wordt gebruikt wordt soms onderschat. Wanneer je kiest voor een definitie die de Slimme Stad beschrijft als een manier om inkomsten te genereren, is de uitvoering heel anders dan wanneer je de Slimme Stad ziet als een manier om klimaatverandering tegen te gaan. De definitie die de gemeente hanteert heeft een groot effect op de uitvoering van de projecten in de Slimme Stad. In dit korte artikel bespreek ik drie verschillende typen definities: (1) technische definities, (2) neoliberale definities, en (3) humane definities.
De technische definities definiëren de Slimme Stad als een stad waar de fysieke wereld verbonden is met de digitale wereld (Zhang et al., 2017; AlDairi & Tawalbeh, 2017). Deze definitie heeft het voordeel dat ze erg breed en eenvoudig is, maar geeft ons geen handvatten om te bepalen hoe een Slimme Stad eruit zou moeten zien; ze mist het normatieve aspect. De neoliberale definitie ziet de Slimme Stad vooral als een manier om het leven efficiënter te maken en de economische groei te vergroten. David Eckhof en Isabel Wagner (2017) beschrijven dat het doel van een Slimme Stad is om economische groei te bewerkstelligen en de levenskwaliteit van haar bewoners te verbeteren. Natuurlijk zijn er veel verschillende smaken wat betreft neoliberalisme, maar wat ze allemaal met elkaar gemeen hebben is dat economische groei een kernaarde is voor de Slimme Stad. Een laatste definitie van de Slimme Stad is de Humane Slimme Stad; deze probeert de focus te verschuiven van efficiëntie naar een meer mensgerichte benadering. De projecten van de Slimme Stad moeten dan ook het welzijn van mensen voorop stellen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan projecten die de luchtkwaliteit verbeteren.
Zoals hierboven besproken, hebben de neoliberale en humane definities van de Slimme Stad bepaalde dingen gemeen, het belangrijkste is dat ze zeer positief zijn over de Slimme Stad. De zorgen over privacy komen in geen van de concepten van de Smart City naar voren. Persoonlijk denk ik dat de neoliberale opvatting over de Slimme Stad op dit moment overheersend is in de projecten die lopen in Utrecht en andere steden. Er wordt data verzameld en geld verdient, maar op welke manieren zijn deze projecten voordelig voor de Utrechters? We moeten toe naar een Slimme Stad waarbij de mens centraal staat; de Humane Slimme Stad. Niet alleen moeten de projecten daarop worden aangepast, ook moet de gemeente duidelijker naar de burgers communiceren welke Slimme projecten er lopen.
Literatuur
AD. (2020). Defensie zet ‘heel bijzondere’ drones in tijdens jaarwisseling in Utrecht. Geraadpleegd op 7 juni 2021, van https://www.ad.nl/utrecht/defensie-zet-heel-bijzondere-drones-in-tijdens-jaarwisseling-in-utrecht~a4a6906e/.
AlDairi, A. (2017). Cyber security attacks on smart cities and associated mobile technologies. Procedia Computer Science, 109, 1086-1091.
Eckhoff, D., & Wagner, I. (2017). Privacy in the smart city—Applications, technologies, challenges, and solutions. IEEE Communications Surveys & Tutorials, 20(1), 489-516.
Orwell, G. (1949). 1984. London, England: Penguin Group.
Vattapparamban, E., Güvenç, İ., Yurekli, A. İ., Akkaya, K., & Uluağaç, S. (2016, September). Drones for smart cities: Issues in cybersecurity, privacy, and public safety. In 2016 International Wireless Communications and Mobile Computing Conference. Geraadpleegd op 7 juni 2021, van https://ieeexplore.ieee.org/document/7577060.
Zhang, K., Ni, J., Yang, K., Liang, X., Ren, J., & Shen, X. S. (2017). Security and privacy in smart city applications: Challenges and solutions. IEEE Communications Magazine, 55(1), 122-129.